Yükseköğretim Kurulu (YÖK) Başkanı Prof. Dr. Erol Özvar, "Yaptığımız hesaplamalar, UNESCO verilerinin önümüzdeki yıl güncellenmesi durumunda, Türkiye'nin dünyada en çok uluslararası öğrenciye sahip ilk 10 ülkeden biri olacağını göstermektedir." dedi.
Özvar, "Yükseköğretimde Uluslararasılaşma ve Türkiye'deki Üniversitelerin Uluslararası Görünürlülüğünü Artırma Çalıştayı"nın açılışındaki konuşmasında, Türk yükseköğretim alanında uluslararasılaşmayı müzakere etme ve Türkiye'deki üniversitelerin uluslararası görünürlüğünü artırma doğrultusunda görüş alışverişinde bulunmak için bir araya geldiklerini ifade etti.
Artan rekabet ortamında küresel üniversite sıralamalarının tüm metodolojik sorunlarına rağmen hem öğrencilerin hem araştırmacıların hem de idarecilerin dikkatini çekmeyi başarabildiğini dile getiren Özvar, bu kapsamda, üniversitelerin birçok üniversite sıralamasında bir kriter olarak kullanılan uluslararası yayın sayısı ile uluslararası öğrenci ve araştırmacı payını yükseltme gayreti içine girdiğini anlattı.
Özvar, üniversitelerin, kendilerini daha görünür kılmak için çeşitli kampanyalar yaptığını, değişim programlarının sayısını ve çeşidini artırdığını, müfredatlarını gözden geçirdiğini, uzaktan eğitim imkanları sunduğunu, fuarlara katıldığını ve daha fazla uluslararası öğrenci çekmeye çalıştığını ifade etti.
OECD ülkelerinde yükseköğretimdeki kitleselleşme sürecini aktaran Özvar, Türkiye'de ise ancak 21. yüzyılın başından itibaren daha cesur şekilde bu alanda kitleselleşme yaşandığını söyledi.
Erol Özvar, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın yükseköğretime sağladığı büyük desteklerle, Türkiye'nin günden güne büyüyen ve gelişen bir uluslararası akademisyen ve öğrenci topluluğuna sahip olduğunu belirtti.
Bu yılki istatistiklere göre, Türkiye Burslarına 178 ülkeden, rekor bir düzeyde 165 bin civarında başvuru yapıldığını aktaran Özvar, bursların kapsamının da önemli oranda çeşitlendiğini anlattı.
Dünya genelinde 2000 yılında 2,1 milyon olan toplam uluslararası öğrenci sayısının 2021'de üç katına çıkarak 6,3 milyonu geçtiğine işaret eden Özvar, sözlerini şöyle sürdürdü:
"Uluslararasılaşmanın ve öğrenci hareketliliğinin gittikçe arttığı bir dünyada üniversitelerimiz fevkalade ilgi görmekte ve uluslararası öğrenci sayımız gün geçtikçe yükselmektedir. Türkiye'de 2000'de yaklaşık 18 bin kayıtlı uluslararası öğrenci varken, 2022 itibarıyla 198 ülkeden gelen 300 binden fazla uluslararası öğrenciye sahip olmanın gururunu yaşamaktayız. Yakın gelecekte bu gurur verici artışı daha da ileri taşıyarak üniversitelerimizi başarılı uluslararası öğrencilerin ve nitelikli araştırmacıların daha çok tercih edeceği kurumlara dönüştürmenin gayreti içindeyiz.
UNESCO İstatistik Enstitüsünün verilerine göre, 2000'de tüm dünyada eğitim gören uluslararası öğrenci sayısının sadece yüzde 0,83'ü Türkiye'de eğitim görürken, güncel verilere göre, tüm dünyadaki uluslararası öğrenci sayısının yüzde 2,9'una Türkiye ev sahipliği yapmaktadır. Türkiye, artık uluslararası öğrenciler için hedef ülkelerin başında gelmektedir. Öyle inanıyorum ki önümüzdeki yıllarda da uluslararası öğrencilerin Türkiye'ye olan ilgisi artarak devam edecektir. Yaptığımız hesaplamalar, UNESCO verilerinin önümüzdeki yıl güncellenmesi durumunda, Türkiye'nin dünyada en çok uluslararası öğrenciye sahip ilk 10 ülkeden biri olacağını göstermektedir."
- "Uluslararası öğretim elemanları sayısı 3 bini geçti"
YÖK Başkanı Özvar, OECD ülkelerinin uluslararası öğrencilerin büyük çoğunluğuna ev sahipliği yaptığını, üye olmayan ülkelerdeki uluslararası öğrenci hareketliliğinin hızla büyümesinin de dikkat çekici olduğunu kaydetti.
Yükseköğretime kayıtlı uluslararası öğrenci sayılarının 2000-2020 yılları arasındaki kıyasını yapan Özvar, "Türkiye'deki uluslararası öğrenci sayısı artış oranının, ABD ve Birleşik Krallık gibi ülkelerdeki artış oranlarının üstünde olduğunu görmekteyiz. Uluslararası öğrenci sayısı, ABD'de 1,7 katına, İngiltere'de 2,5 katına çıkmıştır; Türkiye'de ise tam 10 katına çıkmıştır." dedi.
Türkiye'nin, yabancı öğretim elemanları açısından da bir cazibe merkezi olmaya başladığının altını çizen Özvar, "Üniversitelerimizde çalışan uluslararası öğretim elemanları sayısı istikrarlı bir şekilde artış göstererek 2022 yılı itibarıyla 3 bini geçmiştir." bilgisini verdi.
- "Uluslararası yayın sayısındaki artış memnuniyet verici"
Üniversitelerin uluslararası görünürlüğü açısından en önemli hususun, Türkiye adresli uluslararası yayınlar olduğunu vurgulayan Özvar, şöyle konuştu:
"Son 20 yılda, Türkiye'nin yayın sayılarında çok ciddi bir artış olması memnuniyet vericidir. Scopus verilerine göre, Türkiye'nin 2001'de toplam 9 bin 969 yayını bulunmakta olup bu yayınların dünya içerisindeki payı yüzde 0,7'dir. 2021'de ise toplam yayın sayısı 67 bin 150'ye ve bu yayınların dünya içerisindeki payı ise yüzde 1,8'e yükselmiştir. Bir başka ifadeyle, geçen 20 yılda Türkiye sadece yükseköğretim kurum sayısı ve öğrenci sayısını artırmakla kalmayıp, niteliği de artırmıştır."
Özvar, yakın zamanda birçok ülkeyle önemli temaslarda bulunarak yükseköğretimde işbirliği adına etkinlikler gerçekleştirdiklerini, mevcut yükseköğretime ilişkin uluslararası ağ ve kuruluşlara üyelikleri daha da güçlendireceklerini ifade etti.
- "İkili araştırma işbirliklerinin kapsadığı ülke sayısını çeşitlendireceğiz"
YÖK Başkanı Erol Özvar, yükseköğretimde uluslararasılaşma alanındaki hedeflere ilişkin de şunları kaydetti.
"Sadece belirli bölgelerle değil, başta Afrika olmak üzere birçok farklı coğrafya ile temas halinde bulunarak uluslararası öğrencilerin Türkiye'yi daha fazla tercih etmelerine kolaylık sağlayacak adımları atmayı gündemimizin ana maddelerinden biri olarak benimsedik. Özellikle Türk Cumhuriyetlerini içeren bir yükseköğretim alanı oluşumu çerçevesinde ciddi mesafe katettik. Yükseköğretim kurumlarımızın ve akademisyenlerimizin Avrupa düzeyindeki uluslararası araştırma programlarına artan katılımları bizleri memnun etmektedir. Diğer ülkelerdeki ve kıtalarda benzer olanakları oluşturmak veya mevcut programlara erişimi artırmak adına yapılabilecekleri değerlendiriyoruz. Mevcut ülkelerle yapılan ikili araştırma işbirliklerinin kapsadığı ülke sayısını çeşitlendirmeyi ve arttırmayı, dahası somut adımlar atmayı önemsiyoruz."
- "TR-YÖS ile öğrenci almalarını bekliyoruz"
İlk defa Ocak 2023'te uygulanacak Türkiye Yurt Dışından Öğrenci Kabul Sınavı (TR-YÖS) ile ilgili de değerlendirmelerde bulunan Özvar, "Bu yıl yurt dışında 23 farklı ülkede yapılacak sınavın, uluslararası öğrenci seçim sürecinde standartlaşmaya katkı yapmasını umuyoruz. Üniversitelerimizin sınav sonuçlarını kullanarak öğrenci almasını bekliyoruz. Bu konuyla ilgili sınav sonrasında tüm üniversitelere yönelik anket çalışması yapacağız." dedi.
YÖK Başkanı Özvar, Türkiye'de yükseköğretimde uluslararasılaşma konusunda ve yükseköğretim kurumlarının uluslararası cazibesini arttırma amacıyla hangi mecralarda ne tür tanıtım çalışmaları yapılması gerektiğine ilişkin katılımcılardan görüşlerini beklediklerini söyledi.
Çalıştaya, 40 dolayında üniversiteden öğretim üyesi, yükseköğretimde uluslararasılaşma konusunda uzman yönetici ve araştırmacılar ile ilgili kurum temsilcileri katıldı.
(AA)
Emra Can YILDIRIM