Türk Devletleri Teşkilatı (TDT) Olağanüstü Zirvesi Ankara Bildirisi'nde, TDT Devlet Başkanlarının, depremlerin ardından toparlanma ve yeniden inşa çabalarında Türkiye ile dayanışma içinde oldukları vurgulandı.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın ev sahipliğinde, Cumhurbaşkanlığı Külliyesi'nde yapılan zirvenin ardından Ankara Bildirisi imzalandı.
Bildiri, Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın yanı sıra Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev, Kazakistan Cumhurbaşkanı Kasım Cömert Tokayev, Kırgızistan Cumhurbaşkanı Sadır Caparov ve Dönem Başkanı Özbekistan Cumhurbaşkanı Şevket Mirziyoyev tarafından imza altına alındı.
Türkiye'nin güneydoğu bölgesinde 6 Şubat'ta binlerce kişinin hayatına mal olan, binlerce kişinin yaralanmasına ve ağır bir tahribata yol açan, iki yıkıcı deprem sebebiyle Türk halkına taziyelerin iletildiği bildiride, depremlerden ağır şekilde etkilenen bölgelere derhal yardım eli uzatmaları sebebiyle üye ve gözlemci devletlerin halklarına, diğer ülkelere, uluslararası kuruluş ve platformlara şükran sunuldu.
Türkiye'deki yıkıcı depremleri müteakiben, TDT üye ve gözlemci devletlerinin ivedi müdahalesi ve arama kurtarma ekiplerinin hızlı şekilde konuşlandırılmasının takdir edildiği bildiride, Birleşmiş Milletler tarafından Türkiye için Deprem Acil Yardım Çağrısı yapılmasının ve Avrupa Birliği (AB) Komisyonu ile İsveç AB Konseyi Başkanlığı tarafından Türkiye ve Suriye'ye küresel desteği seferber etmek üzere ortaklaşa düzenlenecek bir Uluslararası Bağış Konferansının duyurulmasının memnuniyetle karşılandığı ifade edildi.
Afetler karşısında arama kurtarma ekiplerinin hızlı konuşlandırılmasının yanı sıra insani yardımın süratle ulaştırılmasının önemine vurgu yapılan bildiride, "Türk Dünyası 2040 Vizyonu" doğrultusunda, TDT bölgesinde ve dünya genelinde doğal afetlerin önlenmesi, bunlara müdahale edilmesi ve üstesinden gelinmesi için ikili ve çok taraflı işbirliği ve koordinasyonun gerekliliğine işaret edildi.
2021 TDT 8. Zirvesi Bildirisi'nin 51. fıkrası doğrultusunda, 21 Aralık 2022'de Ankara'da AFAD'da gerçekleştirilen TDT Afet ve Acil Durum Yönetimi Bakanlar Toplantısı'nın, Sivil Koruma Mekanizması kurulmasına ilişkin sonuçlarının memnuniyetle karşılandığı belirtilen bildiride, 8. Zirve Bildirisi'nde ilgili Bakanlıklara yeşil teknolojiler ve akıllı şehirler konusunda işbirliği başlatma talimatı verme kararları alındığı hatırlatıldı.
- "Dayanışmayı güçlendiren faaliyetler desteklenecek"
Türk Devletlerinin, "Türk Dünyası 2040 Vizyonu"nda belirtilen vizyon ve hedeflerin gerçekleştirilmesinde kaydettikleri üstün siyasi, ekonomik ve sosyokültürel ilerlemenin takdirle karşılandığı aktarılan bildiride, TDT'nin, Türk dünyasının değerlerini ve menfaatlerini teşvik etmeye yönelik faaliyetlerini destekleme taahhütleri teyit edildi.
Ticaret, ulaştırma, yatırım, turizm, bölgesel bağlantı ve stratejik insan kaynakları yönetimi alanlarında Türk dünyasının işbirliği ve koordinasyonunun derinleştirilmesi ve güçlendirilmesinde TDT'nin giderek artan merkezi rolüne vurgu yapılan bildiride, bölgesel ve uluslararası alanlarda iş birliklerini ilerletmek için tüm imkanların araştırılması taahhüt edildi.
Ankara Bildirisi'nde, TDT'nin dönüşümünde ve Türk dünyasının daha da bütünleşmesinde bir başka dönüm noktası olan tarihi Semerkant Zirvesi'nin başarılı şekilde düzenlenmesinden dolayı Özbekistan Cumhuriyeti'nin Dönem Başkanlığı takdir edildi.
Dönem Başkanının, TDT üye ve gözlemci devletleri halklarının barış, istikrar, güvenlik ve refahını sağlamanın yanı sıra dayanışmayı güçlendirmeyi amaçlayan faaliyetlerini destekleme kararlılığının altı çizildi.
Cumhuriyetin kuruluşunun 100'üncü, Türk Hariciyesinin temellerinin atılmasının 500'üncü yıl dönümü dolayısıyla Türkiye Cumhuriyeti'nin kutlandığı bildiride, nevruz ve ramazan ayı vesilesiyle tüm üye ve gözlemci devletlerin halklarının esenliği ve refahı için en içten dilekler ifade edildi.
Bazı ülkelerde Müslümanların kutsal değerlerine karşı son zamanlarda işlenen nefret suçlarından endişe duyulduğu aktarılan bildiride, bu bağlamda, farklı inanç ve kültürlere sahip insanlar arasında, barış içinde bir arada yaşama, diyalog ve uyumun sürdürülebilmesi için farklı kültürler arasında karşılıklı saygının hayati önemine vurgu yapıldı.
- "İhtiyaç duyulması halinde yardımlara devam"
TDT Devlet Başkanlarının, depremlerin ardından toparlanma ve yeniden inşa çabalarında Türkiye Cumhuriyeti halkı ve hükümeti ile dayanışma içinde olduklarını ifade ettikleri belirtilen bildiride, üye ve gözlemci devletlerin yanı sıra diğer ülkeler ve uluslararası teşkilatlar, platformlar tarafından görevlendirilen acil müdahale ekiplerinin yürüttükleri özverili arama ve kurtarma operasyonlarının takdirle karşılandığı aktarıldı.
Aralıksız çabalarıyla çok sayıda hayat kurtaran ekiplere şükran sunulan bildiride, şunlar kaydedildi:
"TDT üye ve gözlemci devletler, ulusal tıbbi kurtarma ekipleri arasında işbirliğini güçlendirmeye ve ortak kapasite geliştirme faaliyetlerinde bulunmaya hazır olduklarını, depremden etkilenenlere ihtiyaç duyulması halinde ve duyulduğu zamanda insani yardım sağlamaya devam etmeye hazır olduklarını yinelediklerini, AB Komisyonu ve İsveç Konsey Başkanlığı tarafından 20 Mart 2023 tarihinde Brüksel'de ortaklaşa düzenlenmesi planlanan Uluslararası Bağışçılar Konferansı'na üyelerini katılmaya teşvik ettiklerini, meydana gelebilecek olası afet ve acil durumlarda ihtiyaçların etkili, eş güdümlü ve zamanında karşılanması amacıyla TDT'nin ulusal afet yönetim makamları arasındaki işbirliğinin güçlendirilmesi konusunda mutabık kaldıklarını ve bu bağlamda ilgili makamlara Kazakistan Cumhuriyeti'nin Türkistan şehrinde düzenlenecek TDT 10. Zirvesi'ne kadar 'Türk Devletleri Teşkilatı Sivil Koruma Mekanizmasının Kurulmasına İlişkin Anlaşma'nın imzalanması talimatı verdiklerini beyan etmişlerdir."
- "Nefret suçları kınandı"
Bildiride, afet sonrası ihtiyaç değerlendirmesinin, etkilenen bölgelerin toparlanması ve yeniden inşası süreci boyunca Türkiye'ye desteğin sürdürülmesinde uluslararası toplum için iyi bir referans noktası oluşturacağı ifade edildi.
Bu çabaların, "daha iyi bir dünyayı yeniden inşa et", "enerji verimliliği' ilkelerine dayandırılması arzusunun memnuniyetle karşılandığı da aktarılan bildiride, Türk dünyasında daha dirençli, sürdürülebilir ve yeşil kalkınmanın, kamu mallarının yeniden canlandırılmasındaki özel rolüne dikkat çekildi.
Bildiride, şunlar kaydedildi:
"TDT Devlet Başkanları, gözlemci devletlerin TDT faaliyetlerine aktif katılımını takdir ettiklerini ve KKTC'nin TDT Olağanüstü Zirvesi'ne katılımını not aldıklarını, TDT üye devletlerinin ekonomik potansiyelini harekete geçirmeyi ve aralarındaki ticari ve ekonomik işbirliğini güçlendirmeyi amaçlayan 'Türk Yatırım Fonu Kuruluş Anlaşması'nın imzalanmasını memnuniyetle karşıladıklarını beyan etmişlerdir."
Bildiride, Kazakistan, Türkmenistan ve Türkiye'de yaklaşan genel seçimler ve Cumhurbaşkanı seçimleri ile Özbekistan'daki referandumun başarılı şekilde sonuçlanacağı yönündeki kanaatler de aktarıldı.
Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'a, "Türk Dünyası'nın birlik ve beraberliğine, güvenlik ve refahına sağladıkları güçlü ve kalıcı katkılar ile TDT'nin birlik ruhunun pekiştirilmesindeki dirayetli liderliği dolayısıyla şükran sunulan" bildiride, seçimlerde başarı diledikleri iletildi.
Bildiride, UNESCO tarafından bir "Dünya Türk Dili Günü" ilan edilmesine yönelik taahhütlerin yeniden teyit edildiği de kaydedildi.
Liderlerin bildirisinde, Kur'an-ı Kerim'e yönelik son zamanlarda işlenen suçlar ile Müslümanları rencide eden, gelecekte yeni ırkçı, yabancı, İslam düşmanlığı içeren provokasyon ve saldırılara zemin hazırlayabilecek nefret suçlarının en güçlü ifadelerle kınandığı aktarıldı.
Azerbaycan'ın Tahran Büyükelçiliğine yapılan silahlı saldırının da kınandığı bildiride, olayın sorumlularının adalet önüne çıkarılması için hızlı ve kapsamlı bir soruşturma yapılması çağrısında bulunuldu.
TDT Sekretaryası'nın faaliyetlerinde elde edilen önemli başarıların takdirle karşılandığı aktarılan bildiride, Sekretarya'nın kapasitesinin daha da güçlendirilmesi yönündeki kararlılık vurgulandı.
Bildiride, devlet başkanlarının, TDT'nin planlanan 10. Zirvesi için hazırlıkların hızlandırılması talimatını vermeyi kabul ettikleri de ifade edildi.
- "Cumhurbaşkanı Erdoğan'a şükran dilekleri iletildi"
Kazakistan'ın Ekim 2023'te Türkistan şehrinde yapılacak 10. TDT Zirvesi'ne ev sahipliği yapmaya hazır olduğunu bir kez daha teyit ettiği aktarılan bildiride, TDT Devlet Başkanları, TDT Ankara Olağanüstü Zirvesi müzakerelerinin başarılı şekilde sonuçlanmasını sağlayan Cumhurbaşkanı Erdoğan'a derin şükranları sundu.
Türk Hükümeti ve halkının içten misafirperverliğinin takdirle karşılandığı belirtilen bildiride, TDT Genel Sekreterinin, bildiride öngörülen karşılıklı eylem ve ortak çabaların eş güdümünü sağlamakla görevlendirildiği kaydedildi.
(AA)
Emra Can YILDIRIM