Sudan'ın başkenti Hartum'da, eski iktidar partisi Ulusal Kongre ve İslami partilere mensup yüzlerce kişi, askerle siviller arasında 5 Aralık’ta imzalanan çerçeve anlaşmayı ve dış müdahaleyi protesto etti.
"Ulusal Mutabakat için Sudan Halkının Çağrısı" girişiminin organize ettiği askerle siviller arasında imzalanan çerçeve anlaşma ve dış müdahaleye karşı düzenlenen gösteri, başkentteki Hartum Uluslararası Havalimanı yakınında bir caddede yapıldı.
Birleşmiş Milletler (BM) Sudan Temsilcisi Volker Peretz aleyhine sloganlar atan göstericiler, "Silahlı Kuvvetlerin tasfiyesine hayır", "Yeniden kriz üretilmesine hayır", "Halk vesayet istemiyor", "Çerçeve anlaşmaya hayır", "Dışarıdan dayatılan anlaşmaya ve dış müdahaleye hayır" yazılı pankartlar taşıdı.
Protestoculardan Muhammed Yasin, "Askerin kalbi bizimle ancak uluslararası baskılar, dış müdahale girişimleri ve yaptırım tehditleri ile askeri zor durumda bırakmaya çalışıyorlar." dedi.
Emani Ahmed, "İç sorunlarımızı kendi aramızda halletmek istiyoruz. Dış müdahaleyi ve vesayeti asla kabul etmiyoruz. Sudanlılar olarak sorunlarımızı çözmeye muktediriz." şeklinde konuştu.
Ahmed, "Volker’e (BM Sudan Temsilcisi), Suudi Arabistan’a, Birleşik Arap Emirlikleri’ne, İngiltere'ye ve iç işlerimize karışan diğer işbirlikçi devletlere ülkemizden uzak durun diyoruz. Biz Müslüman bir ülkeyiz. Çerçeve anlaşmayı ve dışarıdan ithal laik anayasayı kabul etmiyoruz." ifadelerini kullandı.
BM Sudan Temsilcisi Peretz’e tepki gösteren Fethiyye Abdullah da "Suriye’yi, Irak’ı, Yemen’i ve geldiğiniz tüm bölgeleri harap ettiniz. Sudan size binlerce kez hayır diyor." diye konuştu.
- 2019'dan bu yana istikrarsızlık sürüyor
Sudan’da hayat pahalılığı kaynaklı kitlesel halk protestoları sonucu başlayan Aralık Devrimi (2018) ve ordunun müdahalesi sonucu 11 Nisan 2019’da 30 yıllık Ömer el-Beşir iktidarı sona ermiş, sonrasında kurulan asker-sivil ortak geçici hükümetleri ise derin anlaşmazlıklar nedeniyle kalıcı olmamıştı.
Sudan ordusu, güvenlik ve beka tehdidi gerekçesiyle 25 Ekim 2021'de sivil yönetime el koymuş, olağanüstü hal ilan ederek Başbakan dahil onlarca siyasiyi gözaltına almıştı.
Parlamentodan, faal hükümetten ve başbakandan yoksun ülkede, krizi çözmek için 10 Kasım'da ordu ile siviller arasında "temel mutabakata" varılmıştı.
Ordu ile sivil gruplar arasında bölgesel ve uluslararası tarafların himayesinde yapılan uzun görüşmeler sonucu iki taraf, siyasi çerçeve anlaşma imzalanması konusunda mutabık kalmıştı.
Çerçeve anlaşmanın, gelecek günlerde nihai anlaşma ile teyit edilmesinin ardından, başbakanın belirlenmesi ve hükümetin kurulması ile iki yıllık yeni geçiş dönemi başlayacak.
Sudan'da Temmuz 2020'de kurulan UNITAMS, ordunun 25 Ekim 2021'de sivil hükümeti feshetmesi ve iktidara el koymasıyla başlayan siyasi krizin çözümü için taraflar arasında ara buluculuk görevi üstleniyor.
Sudan'da önde gelen din adamlarından Halife et-Tayyib eş-Şeyh, ülkedeki siyasi krizin çözümüne dair çabalar kapsamında 21 Mayıs'ta "Ulusal Mutabakat için Sudan Halkının Çağrısı" girişimini başlatmıştı.
Koalisyonda, eski Cumhurbaşkanı Ömer el-Beşir'e yakın isimler, kapatılan eski iktidar partisi Ulusal Kongreden ve İslami akım siyasi partilerden liderler yer alıyor.
(AA)
Emra Can YILDIRIM