Senegal'in başkenti Dakar'da yaşayan çömlek ustası Doudou Ndiaye, engelli oldukları için sokağa terk edilen çocuklara hem meslek öğretiyor hem de onların bakımını üstleniyor.
Yaklaşık 17 milyon nüfusa sahip Senegal'de duyma engelliler için tek bir okulun olması işitme ve konuşma engelli çocukların hayata tutunmasını zorlaştırıyor.
Hem toplum tarafından dışlanan hem de ailelerince terkedilen sağır, dilsiz ve down sendromlu çocuklar, hiçbir eğitim almadan sokaklarda hayata tutunmaya çalışıyor.
Kendilerini ifade edemeyen bu çocuklar, sokaklarda kimi zaman organ mafyasının hedefi oluyor, kimi zaman da zorla dilendiriliyor.
Ülkede engellilere yönelik eğitim programlarının eksikliği de engelli çocukların meslek öğrenmesini ve topluma kazandırılmasını oldukça güçleştiriyor.
Dakar'ın Ouakam semtinde çömlek ustası olarak çalışan 32 yaşındaki Doudou Ndiaye ise babasından öğrendiği mesleği sayesinde toplumdan dışlanan sağır, dilsiz ve down sendromlu çocuklara umut olmaya çalışıyor.
Babasıyla 2002'de Colombin Derneğini kuran Ndiaye, hem terkedilen engelli çocuklara meslek öğretiyor hem de atölyesinde onlara kalacak yer veriyor ve bakımlarını üstleniyor.
AA muhabiri, Ndiaye'ye bu mesleğe nasıl başladığını ve engelli çocuklarla yolunun nasıl kesiştiğini sordu.
Ndiaye, babasının, atölyesinde engelli çocuklara daima meslek öğrettiğine tanık olduğunu belirten Ndiaye, babasının tavsiyesiyle kendisinin de bu çocuklara destek olmaya devam ettiğini söyledi.
Bu süreçte bir ikilem yaşadığını kaydeden Ndiaye, şunları kaydetti:
"Babamın yanında eğitimimi tamamladığımda kendi atölyemi açmıştım ancak başka bir meslek yapmak ve başka bir şehre gitmek istiyordum. Babam da 'Bu kimsesiz çocukları bırakma' dedi. Babam da giderek yaşlanıyordu. Düşündüm, ben de gidersem bu çocuklar çok kötü bir kadere mahkum olacaktı. Sanki onlara ihanet ediyormuşum gibi hissettim ve 2010'dan beri atölyemde onlarla çalışmaya başladım."
Ndiaye, atölyesinde yaşları 5 ile 20 arasında değişen 20 çocuk ve gence çömlek yapımını öğrettiğini, halihazırda 5-6 öğrencisinin yetişerek kendi atölyesini açtığını dile getirdi.
- "Ne acıdır ki eğer Senegal'de engelliyseniz okula gidemezsiniz"
Atölyesinin imkanlarının çok kısıtlı olmasına rağmen yine de çocuklarla çalışmaya devam ettiğini kaydeden Ndiaye, "Ne acıdır ki eğer Senegal'de engelliyseniz okula gidemezsiniz. Peki bu çocuklara ne olacak? En azından burada bir meslek öğreniyorlar." dedi.
Ndiaye, haftanın 7 gününü atölyede çocuklarla geçirdiğinin altını çizerek "Eşim de anlayış gösteriyor. Evlenirken ona nasıl çalıştığımı söylemiştim. Bu çocukları kendi çocuğum gibi görüyorum. Dillerinden hallerinden bir ben anlıyorum. Hal böyleyken onları nasıl bırakabilirim?" diye konuştu.
- "Babası 'Akşam alacağım' diye bıraktı 11 yıldır gelmedi"
Ndiaye, ailelerin engelli çocuklarıyla ne yapacağını bilmediğinin altını çizerek başından geçen bir anıyı şöyle anlattı:
"2011'de atölyeye yanında küçük bir çocukla bir adam geldi. Oğlunun duymadığını kendisinin de gündüz çalıştığını söyledi. Oğlunun meslek öğrenmesi için bırakmak istedi ama her akşam gelip alacağına söz verdi ve bir daha gelmedi. Çok aradım, sordum soruşturdum ancak bulamadım. O küçük çocuk büyüdü yetişti, şimdi benim sağ kolum oldu. Ona kendi adımı verdim. Burada harika işler yapıyor."
- "Dakar Yunus Emre Enstitüsü'ne minnettarım"
Ndiaye, devletten yardım almadıklarını sadece çömlek satarak geçindiklerini söyledi.
Hem atölyenin hem de çocukların masrafını ucu ucuna karşıladığını ifade eden Ndiaye, bu süreçte Dakar Yunus Emre Enstitüsü'nün kendilerine çok destek olduğunu vurguladı.
Ndiaye, "Dakar Yunus Emre Enstitüsü'ne ve müdürü Merve Işık Efe'ye minnettar olduğumu söylemek istiyorum. Onlarla çeşitli atölyeler düzenliyoruz, buraya gidip geliyorlar. Onların da katkısıyla bu çocuklara bakabiliyorum." diye konuştu.
Atölyeyi ziyarete gelen YEE Dakar Müdürü Efe de Ndiaye ile yollarının Türk Kızılay Senegal Delegasyonu'nun kurban yardımı sırasında kesiştiğini söyledi.
Ndiaye'ın hikayesinden çok etkilendiğini belirten Efe, Dakar YEE olarak kendisiyle çömlek atölyesi düzenlediklerini ve ellerinden geldiğince atölyeye destek olmaya devam edeceklerini sözlerine ekledi.
(AA)
Emra Can YILDIRIM