Kahramanmaraş merkezli depremlerden etkilenen ve olağanüstü hal (OHAL) ilan edilen illerde afet ve acil durum yönetimi alanında bazı tedbirler alındı.
Resmi Gazete'de yayımlanan Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi'ne göre, 6 Şubat'ta meydana gelen depremler nedeniyle genel hayata etkili afet bölgesi olarak kabul edilen yerlerde, 7269 sayılı Umumi Hayata Müessir Afetler Dolayısıyla Alınacak Tedbirlerle Yapılacak Yardımlara Dair Kanun'dan faydalanmak suretiyle inşaat kredisi verilmesini ya da bina yaptırılmasını isteyenlerin hak sahipliği başvurusunun yapılacağına dair duyuru, mahallinde mülki idare amirliğince ve Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığının (AFAD) resmi internet sitesinden ilan edilecek.
Duyuruda, ilan tarihinden itibaren iki ay içinde mahallinde mülki idare amirliklerine veya AFAD tarafından belirlenen başvuru merkezlerine yazılı olarak ya da e-Devlet Kapısı üzerinden başvuru yapılabilecek. AFAD, gerektiğinde başvurular için en fazla bir ay ek süre verebilecek.
Başvuru sonuçları, mülki idare amirliğince, AFAD'ın internet sitesinde ve e-Devlet Kapısı üzerinden ilan edilecek. İlanlar, 7201 sayılı Tebligat Kanunu hükümlerine göre yapılmış tebligat yerine geçecek.
Hak sahibi kabul edilmeyenler, 15 gün içinde mahallinde mülki idare amirliklerine veya AFAD tarafından belirlenen başvuru merkezlerine yazılı olarak ya da e-Devlet Kapısı üzerinden itiraz edebilecekler.
6 Şubat'taki depremler nedeniyle genel hayata etkili afet bölgesi olarak kabul edilen yerlerde, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı fen heyetleri tarafından tespit edilmiş yıkık veya ağır hasarlı konut, iş yeri ve ahır sahibi afetzedeler için 7269 sayılı Kanun hükümleri gereğince, hak sahibi olmak ve borçlandırmaları yapılmak kaydıyla konut, iş yeri, ahır ve her türlü altyapı ve sosyal donatıların inşası veya kredi desteği sağlanmasına ilişkin işlem yapılacak.
Bu işlemler, 7269 sayılı Kanun'daki, "Devletin konut kredisi açma ve bina yaptırma yükümlülükleri, zorunlu deprem sigortası yaptırılmamış olmasının tespit edilmesiyle birlikte ortadan kalkar" şeklindeki 29. maddesinin sekizinci fıkrasındaki hükümler aranmaksızın yapılacak.
Ayrıca belirtilen işlemlerin yapılmasında, aynı maddenin üçüncü fıkrasında yer alan kısıtlamalar da uygulanmayacak. Kanunun 29. maddesinin üçüncü fıkrası, "Kendilerine ait olmayan arsa veya arazi üzerine inşaat ruhsatı almaksızın bina inşa eden yapı sahipleri ile yer kayması, bu baskını, kaya düşmesi ve benzeri sebeplerle imar planında yapı yapılması sakıncalı olarak belirlenen yerlerde ruhsatsız olarak yapılan yapıların sahipleri hak sahibi olarak kabul edilmez." hükmünü içeriyor.
Böylece, Kahramanmaraş merkezli depremlerin ardından afet bölgesi olarak kabul edilen yerlerde, yıkık veya ağır hasarlı konut, iş yeri ve ahır sahibi afetzedeler için inşa veya kredi desteği sağlanmasına ilişkin işlemler, "ruhsatsız yapı" ve "deprem sigortası olmayan" hak sahipleri için de geçerli olacak.
Ayrıca, orta hasarlı olarak tespit edilen ve güçlendirilmesi elverişli olmadığı için yıktırılan konut, iş yeri ve ahırla ilgili işlemlerde de "ruhsatsız yapı" ve "deprem sigortası olmayan" hak sahipleri aynı uygulamadan yararlanacak.
- Muafiyet ve istisnalar
Depremlerin yol açtığı hasarların giderilmesi amacıyla uluslararası kuruluşlardan sağlanacak dış kredi ve hibelerle finanse edilecek projelerin uygulanması dolayısıyla taşınmaz malların alım, satım, ipotek, tapu-kadastro işlemleri, satın alınacak yahut yeniden inşa edilecek veya onarılacak taşınır ve taşınmaz mallarla ilgili ihale, sözleşme, ruhsatname ve sair işlemler, yapım işleri ve altyapı ile ilgili her türlü belediye işlemleri ve bu uygulamadan faydalanacakların verecekleri beyanname, taahhütname ve yapacakları sözleşmeler her türlü vergi, resim, katılma payı, ücret ve harçtan müstesna olacak.
Bu arada ulusal ve uluslararası projeler kapsamında bulunan her türlü prefabrik, konteyner ve benzeri geçici barınma, yapı malzemesi, afet ve acil durum faaliyetlerinde kullanılacak araç, gereç ve yardım malzemeleri, Ticaret Bakanlığının uygun görüşü alınarak Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığınca ithal edilebilecek veya ithal ettirilebilecek.
İthal edilen bu mallar, gümrük vergisi ve bu vergi ile alınan her türlü vergi, resim, harç, fon ve diğer mali mükellefiyetlerden müstesna olacak.
(AA)
Emra Can YILDIRIM