Asya ve Avrupa yakalarını deniz altından birleştiren Marmaray, hizmete girmesinden bu yana geçen 9 yıllık sürede 784 milyona yakın yolcu taşıdı.
Sultan Abdülmecid tarafından hayal edilen Marmaray'ın Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve çok sayıda yabancı devlet adamının katılımıyla 29 Ekim 2013'te hizmete açılmasının ardından 9 yıl geçti.
İstanbul'un kentsel yaşantısının sağlıklı olarak sürdürülebilmesi, kentlilere çağdaş bir kent yaşamı ile kentsel ulaşım imkanları sunulabilmesi ve kentin doğal tarihi özelliklerinin korunabilmesi için tasarlanan, elektrik enerjisi kullanarak çevreyi kirletmeyen, yüksek kapasitesiyle ihtiyaçlara göre dizayn edilmiş demir yolu projesi Marmaray, 9 yıldır İstanbulluların hayatını kolaylaştırıyor.
Cumhuriyetin kuruluşunun 90'ıncı yılında hizmete giren ve 153 yıllık geçmişiyle "Asrın Projesi" olarak adlandırılan Marmaray, teknolojik altyapısı, ekonomik büyüklüğü, demir yolu ulaşımına kazandırdığı ivme ve daha birçok yenilik bakımından dünyada ilkleri barındırıyor.
Aradan geçen 9 yıllık sürede 784 milyona yakın yolcu taşıyan Marmaray, 5,5 yıl boyunca 5 durakta kıtaları birleştirirken, 12 Mart 2019'dan itibaren Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın katıldığı törenle Gebze-Halkalı hattında 43 durakta hizmet vermeye başladı.
- Ülke nüfusunun 9,2, İstanbul'un 49,5 katını taşıdı
Haydarpaşa-Gebze ve Sirkeci-Halkalı banliyö hatlarının iyileştirilmesi ve Marmaray Tüneli ile birbirine bağlanmasıyla hayata geçirilen hat, Gebze-Halkalı arasında 108 dakikada ulaşımı mümkün kılıyor.
Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı'ndan alınan bilgilere göre, dünyanın en derin batırma tüp tüneline sahip olan Marmaray, aradan geçen 9 yıllık sürede Türkiye'nin toplam nüfusunun 9,2 katını, megakent İstanbul'un ise 49,5 katını taşıdı.
Aradan geçen 9 yılda 984 milyona yakın yolcunun kullandığı Marmaray'da, 2022 yılında ise 160 milyona yakın yolcu taşındı.
Marmaray, 27 Ağustos'tan bu yana cumayı cumartesiye ve cumartesiyi pazara bağlayan gecelerde ek seferlerle hizmet vermeye başladı.
- En yüksek yolcu sayısına 653 bin kişiyle 6 Ekim'de ulaşıldı
Marmaray işletmeciliğinde 34 adet 10 vagonlu, 20 adet 5 vagonlu olmak üzere toplam 54 adet tren setinde 440 vagonluk araç filosu bulunuyor. 10 vagonlu trenlerde 3 bin 56, 5 vagonlu trenlerde ise 1.637 adetlik yolcu kapasitesiyle ve günlük 287 seferle toplam 877 bin 72 adetlik yolcu kapasitesi sunuluyor.
Marmaray sayesinde Halkalı-Gebze arasında 148 adet tren seferiyle 15 dakika aralıklarla ve Pendik-Ataköy arasında 139 adet tren seferiyle 15 dakika aralıklarla tren işletmeciliği yapılıyor.
Marmaray'da taşınan en yüksek yolcu sayısı 6 Ekim'de 652 bin 523 kişi olarak gerçekleşirken, günlük yolcu sayısı artıyor ve ortalama 600 bin olarak gerçekleşmeye devam ediyor.
Toplam 43 istasyonla hizmet veren Marmaray'ın en yoğun durakları arasında başı Yenikapı, Üsküdar ve Sirkeci çekiyor. Yolcuların yüzde 55,39'u Asya, yüzde 44,61'i ise Anadolu yakasında kullanıyor.
- Yüksek hızlı trenler ile uluslararası yük trenleri de kullanıyor
Marmaray'ın Gebze, Pendik, Bostancı, Söğütlüçeşme, Bakırköy ve Halkalı istasyonlarında yüksek hızlı tren (YHT) ve ana hat trenlerine hizmet veriliyor. Bu hat sayesinde sadece şehir içi yolcu taşımacılığı değil, anahat ve yük taşımacılığı da kesintisiz hale geldi.
Yüksek hızlı trenler, Marmaray'dan geçiş yaparak Halkalı'ya kadar ulaşırken gece saatlerinde de yük trenlerinin geçişi sağlanıyor.
Marmaray Boğaz Tüp Geçişi, Orta Koridor'un altın halkası olarak kıtalar arasında kesintisiz demir yolu taşımacılığına imkan sağladı. Çin-Türkiye parkurunu 12 günde ve Çin-Prag arasındaki toplam parkurunu ise 18 günde tamamlayan ilk uluslararası yük treni, Demir İpek Yolu üzerinden Çin'den Avrupa'ya giden ve Marmaray’ı kullanarak Avrupa'ya ulaşan ilk yük treni olarak tarihe geçti.
Marmaray, yurt içi yük taşımacılığında da çığır açtı. 8 Mayıs 2020'de Gaziantep'ten Çorlu'ya plastik ham madde taşıyan yük treni, Marmaray'dan geçerek burayı kullanan ilk yurt içi yük treni oldu.
Bugüne kadar Marmaray'dan 2 bin 234 yük treni geçerken bu trenlerden 1.175'i Avrupa yönüne, 1.059'u ise Asya yönüne hareket etti ve çoğu ihracat yükü taşıdı.
Derince-Tekirdağ feribotu aktarması ile yapılan yük taşımaların Marmaray ile kesintisiz olarak yapılmasıyla ara elleçleme ve feribot maliyetleri ortadan kaldırılırken hem zaman hem maliyet açısından rekabet edilebilir taşıma tarifeleri oluşturuldu.
(AA)
Emra Can YILDIRIM