Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez, kojenerasyon sistemlerinin doğal gaz tarafında kullanılmasıyla yıllık 1 milyar dolarlık bir tasarruf potansiyeli olduğunu belirterek, "Bunun için de toplamda 3,5 milyar dolarlık bir yatırım öngörüyoruz. Yani 3,5 yılda kendini amorti eden, sonrasında da kar eden bir sistemden bahsediyoruz." dedi.
Dönmez, video konferans yöntemiyle katıldığı "2. Avrasya Kojenerasyon Konferansı"nda yaptığı konuşmasında, yılın ilk aylarında başlayan Ukrayna-Rusya çatışmasıyla doğal gaz fiyatlarının neredeyse 20 kat, kömür fiyatlarının ise 8-10 kat birden arttığını söyledi.
Bu dönemde enerji güvenliğinin önemine dikkati çeken Dönmez, doğal gaz arz güvenliğini teminat altına almak için sözleşmelerin sona erdiği ülkelerle kontratların yenilediğini, sıvılaştırılmış doğal gaz (LNG) anlaşmalarının tamamlandığını ve yeni LNG kaynakları temin etmek için daha önce doğal gaz ticareti yapılmayan kaynak ülkelerle görüşmeler yapıldığını aktardı.
Dönmez, enerji verimliliği alanında uygulanabilecek en önemli teknolojilerden birinin kojenerasyon sistemleri olduğuna işaret ederek, sözlerine şöyle devam etti:
"Enerji Verimliliği Eylem Planımızda bölgesel ısıtma dahil olmak üzere bina ve hizmet sektöründe 3, sanayi ve teknoloji sektöründe 1, enerji sektöründe 1 ve tarım sektöründe 2 olmak üzere toplamda 7 farklı maddede kojenerasyon sistemlerini ele aldık. Kojenerasyon sistemlerini neredeyse bütün sektörlerimize yaygınlaştırmak için çeşitli eylemler belirledik. Bunu da 2024-2030 yılları arasındaki hedeflerimiz arasına koyduk."
Kojenerasyon sistemlerinin yaygınlaşmasını teşvik etmek için kendi ihtiyacını karşılayacak santrallere lisans alma ve şirket kurma muafiyeti getirdiklerini hatırlatan Dönmez, "Teknolojisine bağlı verim değerini, elektrik/ısı oranı değerini ve en az yüzde 10'luk tasarruf değerini sağlayan tesislere Kojenerasyon Tesisi Verim Belgesi düzenledik. Bugüne kadar toplam 210 tesisimiz verim belgesi almaya hak kazandı. Kojenerasyon Tesisi Verim Belgesi düzenlediğimiz tesislerimizin toplam elektrik gücü 620 megavata, ısıl güçleri ise 582 termal yani ısısal megavata ulaştı. Verim belgesi verdiğimiz tesislerin devreye alınmasıyla yıllık 3 milyon megavatsaatlik birincil enerji tasarrufu elde etmeyi planlıyoruz." ifadelerini kullandı.
Dönmez, kojenerasyon sistemlerinin doğal gaz tarafında kullanılmasıyla yıllık 1 milyar dolarlık bir tasarruf potansiyeli olduğunu belirterek, "Bunun için de toplamda 3,5 milyar dolarlık bir yatırım öngörüyoruz. Yani 3,5 yılda kendini amorti eden, sonrasında da kar eden bir sistemden bahsediyoruz." dedi.
Türkiye'nin kurulu gücünün yüzde 65,4'ünün yerli ve yenilenebilir enerji kaynaklı olduğunun altını çizen Dönmez, "Elektrik üretimimizin de yaklaşık yüzde 60'ını yerli kaynaklardan sağlıyoruz. YEKA yarışmalarımızla bugüne kadar 5 bin 850 megavatlık bir kurulu gücü sisteme ekledik. Bu yıl yapacağımız yarışmalarla inşallah yıl sonuna kadar 7 bin 50 megavata ulaşacağız." diye konuştu.
Dönmez, belirli kapasitenin üzerinde elektrik ve ısı ihtiyacı olan tesislere kojenerasyon zorunlululuğu getirilmesi konusunun araştırıldığını aktararak, şunları kaydetti:
"Kojenerasyon sistemlerinin yaygınlaşmasını temel hedeflerimizden biri olarak belirlediğimizi ifade ettim az önce. Bunu bu alandaki değer zincirini yerlileştirerek başaracağız. Yenilenebilir enerji, petrol ve doğal gaz sektörlerinde yüzde 50'leri aşan yerlileştirme oranı yakaladık. Kojenerasyon ve trijenerasyon alanındaki yerel insan kaynağımızın ve teknik altyapımızın güçlendirilmesi hususunda da önümüzdeki dönem sektörümüzden gelen talep ve öneriler doğrultusunda önemli yatırımlar ortaya koyacağımıza inanıyorum."
(AA)
Emra Can YILDIRIM