Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın eşi ve Birleşmiş Milletler (BM) Sıfır Atık Danışma Kurulu Başkanı Emine Erdoğan, Sıfır Atık Hareketi için küresel çağrıda bulunarak, "Temizlemekten ziyade kirletmemeyi esas almalı, atık üretmeyen bir yaşam modelini tüm dünyada yaygınlaştırmalıyız." dedi.
BM Genel Sekreteri Antonio Guterres'in teklifiyle Emine Erdoğan'ın başkanlığını üstlendiği Birleşmiş Milletler Sıfır Atık Danışma Kurulunun ilk toplantısı çevrim içi gerçekleşti. BM-Habitat İcra Direktörü Maimunah Mohd Sharif, moderatörlüğünü yaptığı toplantıya Türkiye'den katıldı. Toplantıda, Emine Erdoğan'ın yanı sıra Politikadan Sorumlu BM Genel Sekreter Yardımcısı Guy Bernard Ryder da katılımcılara hitap etti.
Emine Erdoğan, BM Sıfır Atık Danışma Kurulu Başkanı sıfatıyla yaptığı konuşmada Kurul üyelerini tabiata olan sevgi ve hassasiyetlerinin bir araya getirdiğini vurguladı.
Ortak bir çaba ile mevcut tahribatın tamirinin mümkün olduğunu dile getiren Emine Erdoğan, Türkiye'de, istikrarlı bir çabayla, büyük sonuçlar almanın mümkün olduğunu "Sıfır Atık Projesi" ile tecrübe ettiklerini aktardı.
- "Geri kazanım oranımız, 2022'de yüzde 30'a ulaştı"
Emine Erdoğan, "5 yıl önce yüzde 13 olan geri kazanım oranımız, kısa sürede yüzde 27,2'ye, 2022'de ise yüzde 30'a ulaştı. Hedefimiz, 2035 yılında yüzde 65'e ulaşmak. Bu kazanımlar ile 2 bin futbol sahası büyüklüğünde araziyi koruduk. 2 milyonu aşan ailenin bir yıllık su ihtiyacına eşdeğer suyumuzu koruduk. 200 binin üzerinde ailenin, bir yıllık enerji ihtiyacına eşdeğer enerji tasarrufu sağladık. Aynı zamanda, binlerce vatandaşımıza yeni istihdam olanakları sunmuş olduk. Her ne kadar bugün geldiğimiz nokta umut verici olsa da daha gidecek uzun bir yolumuz var ve bu yolu sizlerle yürüyeceğiz." ifadelerini kullandı.
Kurul üyelerine dünyanın ortak evimiz olduğunu hatırlatan Emine Erdoğan, karşı karşıya kalınan iklim krizinin ülke sınırı tanımadığına işaret etti.
Dünya ülkeleri ile ortak bir şekilde mücadele verilmedikçe başarıya ulaşılamayacağının altını çizen Emine Erdoğan, "Sıfır Atık" uygulamasını uluslararası alanda yaygınlaştırmak ve projede edinilen tecrübeleri paylaşmak için harekete geçtiklerini anlattı.
- "Küresel düzeyde farkındalığı artırmayı hedefliyoruz"
Emine Erdoğan, "Sıfır Atık" hedefinin küresel düzeyde kurumsallaşmasına yönelik ilk adımı teşkil eden Küresel Sıfır Atık İyi Niyet Beyanı'nın geçen yıl Eylül ayında BM Genel Sekreteri Antonio Guterres ile imzaya açıldığını anımsattı.
Türkiye'nin BM Genel Kuruluna sunduğu "Sıfır Atık" konulu kararın da oy birliğiyle kabul edildiğini anlatan Emine Erdoğan, karar neticesinde 30 Mart tarihinin "Sıfır Atık" hareketine adanmış bir gün olduğunu söyleyerek, şöyle devam etti:
"İlkini, BM Genel Kurul salonunda, üye ülkelerden yüksek düzeyli katılımcılarla, büyük bir coşkuyla kutladık. Önümüzdeki sene 30 Mart gününü, 'Sıfır Atık' hareketini tüm dünyaya anlatabileceğimiz kıymetli bir fırsat olarak görmemiz gerekiyor. En iyi şekilde icrası için tüm paydaşlarla çalışmalara şimdiden başlamayı da faydalı buluyorum. Kararın bir diğer sonucu olarak bugün burada toplanmamızın sebebi olan Sıfır Atık Yüksek Düzeyli Şahsiyetler Danışma Kurulu da tesis edildi. Birleşmiş Milletler Çevre Programı ve BM-Habitat iş birliğinde sıfır atık konusundaki en iyi uygulamaları ve başarı öykülerini yaygınlaştırarak küresel düzeyde farkındalığı artırmayı hedefliyoruz."
- "Yeter ki değişelim, adil olalım, paylaşmayı bilelim"
Kurul himayesinde, "Küresel Sıfır Atık Ödülleri"nin oluşturulmasını öneren Emine Erdoğan, söz konusu ödüllerin takdimi için de 30 Mart tarihinin uygun bir atmosfer oluşturacağına inandığını belirtti.
Emine Erdoğan, şunları kaydetti:
"30 Mart coşkusunu güçlendirmek için 'Sıfır Atık Yılı' ilan edilmesini de gündemimize almalıyız. Bir yandan uygulamaları yaygınlaştırırken diğer yandan destekleyici uluslararası ve yerel kanuni alt yapıları da güçlendirmeliyiz. Birleşmiş Milletler bünyesinde alınan 'Sıfır Atık' kararlarının üye ülkelerde uygulanması çok önemli. Üye ülkelerin kendi sistemlerine uygun yeni kanunların geliştirilmesine yönelik bilhassa çalışmalıyız. Ancak unutmamalıyız ki 'Küresel Sıfır Atık Hareketi'nin gerçek başarıya ulaşması, uygulamanın birey düzeyinde benimsenmesine bağlı. Temizlemekten ziyade kirletmemeyi esas almalı, atık üretmeyen bir yaşam modelini tüm dünyada yaygınlaştırmalıyız. Bu çerçevede, yerel ve bölgesel kurum ve kuruluşlar hayati bir role sahip. Birleşmiş Milletler ve bağlı kuruluşlarının yanı sıra Avrupa Birliği, Türk Konseyi, Afrika Birliği gibi bölgesel örgütlerle iş birliğimizi güçlendirmeliyiz. Bu dünya, aslında sahip olduğu kaynaklarla halihazırda nüfusunun 1,5 katına dahi yetebilecek durumda. Yeter ki değişelim, adil olalım, paylaşmayı bilelim."
- Emine Erdoğan, ilk resmi Danışma Kurulu toplantısına İstanbul'un ev sahipliği yapacağını duyurdu
BM-Habitat'ın 31 Ekim Dünya Şehirler Günü etkinliğinin İstanbul'un ev sahipliğinde gerçekleşeceğini bildiren Emine Erdoğan, Dünya Şehirler Günü vesilesiyle Danışma Kurulu'nun ilk resmi toplantısının da İstanbul'da yapılacağını duyurdu. Toplantı için çalışmalara başlandığını kaydeden Emine Erdoğan, Kurul üyelerini İstanbul'a davet etti.
- Kurul üyelerinden Erdoğan'a teşekkür
BM- Habitat İcra Direktörü Maimunah Mohd Sharif moderatörlüğündeki toplantıya Politikadan Sorumlu BM Genel Sekreter Yardımcısı Guy Bernard Ryder, Surinam Devlet Başkanı Chan Santokhi'nin eşi Mellisa Santokhi-Seenacherry, Sierra Leone Devlet Başkanı Julius Maada Bio ile eşi Fatima Maada Bio, Algramo CEO'su Jose Manuel Moller, Yunus Environment Hub'un kurucu ortağı ve Yönetim Kurulu Başkanı Muhammedf Yunus, Uluslararası Katı Atık Derneği Başkanı (ISWA) Carlos Silva Filho, Cempre İcra Kurulu Başkanı Laura Reyes, The Waste Transformers CEO'su Lara van Druten, akademisyen Saleem Ali, EauGlobe Kurucusu Hakima El Haite, ICLEI Sürdürülebilirlik için Yerel Yönetimler Genel Sekreteri Gino Van Begin, CityNet Asya Pasifik Genel Sekreteri Vijay Jagannathan katıldı.
Toplantıda tecrübelerini paylaşan katılımcılar, sıfır atık ve geri dönüşümün önemine ilişkin görüşlerini aktardı. Kurul üyeleri, Emine Erdoğan'a teşekkür etti.
- BM Genel Sekreteri teklif etmişti
Emine Erdoğan'ın BM Genel Sekreterliğinin özel davetlisi olarak geçen yıl Eylül ayında katıldığı BM Genel Kurulu'nda 30 Mart, Uluslararası Sıfır Atık Günü ilan edilmişti. BM Genel Sekreteri Antonio Guterres, Emine Erdoğan'a yazılı olarak Birleşmiş Milletler Sıfır Atık Danışma Kurulu başkanlığı teklifinde bulunmuş, teklif üzerine Emine Erdoğan Kurulun başkanlığını üstlenmişti.
(AA)
Emra Can YILDIRIM