Dicle Elektrik Perakende Satış AŞ (DEPSAŞ Enerji) Genel Müdürü Murat Karagüzel, Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nde 6 ilde hizmet veren şirketin, 123 bin çiftçiye sürdürülebilir tarım projeleriyle destek sağladığını bildirdi.
Karagüzel, Diyarbakır'da bir otelde gerçekleştirdiği basın toplantısında, Şanlıurfa, Diyarbakır, Mardin, Batman, Siirt ve Şırnak'ta perakende satış hizmeti veren DEPSAŞ Enerji'nin Türkiye'nin toplam elektrik tüketiminin yüzde 5'ini yönettiğini söyledi.
Tarımsal sulama faaliyetlerinin bölgenin elektrik tüketiminde önemli bir rol oynadığına dikkati çeken Karagüzel, "Hizmet verdiğimiz illerde 16 milyon dekar ekili tarımsal alanda 123 bin kayıtlı çiftçi üretim yapıyor. Çiftçilerimizin yaklaşık 65 bini tarımsal faaliyetlerini sulama yaparak sürdürüyor. Sulanan 8 milyon dekar alanın 5,6 milyon dekarında elektrik enerjisi kullanılarak üretim yapılıyor. Sulama birlikleri sahalarında ekilen alanın yaklaşık yüzde 65'i elektrik enerjisi kullanılarak sulanıyor." dedi.
Karagüzel, 150-750 metre arasındaki yük derinliklerinden elektrikle suyun çekilmesinin çiftçiler için önemli bir gider kalemi oluşturduğunu kaydederek, "Türkiye'de elektrik enerjisi ile tarımsal sulamanın yaklaşık yarısı, faaliyet gösterdiğimiz bölgede gerçekleştiği için ortaya büyük bir enerji tüketimi çıkmış oluyor. Ayrıca ülkemizin yer altı sularını bu türden efektif olmayan yöntemlerle kullanmak kuraklık tehlikesini gündeme getiriyor." değerlendirmesinde bulundu.
- "Çiftçilerimizle iyi diyaloglar kurmaya özen gösteriyor"
Kayıt dışı elektrik kullanımına da değinen Karagüzel, "Kaçak elektrik kullanımı ve borçların ödenmemesi bölgemizde yaşadığımız bir diğer sorun olarak öne çıkıyor. Geldiğimiz noktada tarımsal sulamada 24 bin 513 abone borçlu durumda ve bu da 12,2 milyarlık bir alacağa tekabül ediyor. DEPSAŞ Enerji olarak enerjinin doğru bir şekilde yönlendirilmesi, verimli ve doğru kullanılması gerektiğini düşünüyoruz." diye konuştu.
Karagüzel, tarımda modern tekniklerin kullanılması gerektiğini, yüksek enerji tüketimine neden olan "vahşi sulama" olarak adlandırılan salma sulama tekniğinden vazgeçilmesi gerektiğinin altını çizerek, "Çiftçilerimizle iyi diyaloglar kurmaya özen gösteriyor, bu konuda oluşturduğumuz diyalog ekiplerimizle hareket ediyoruz. Bu kapsamda çiftçilerin içerisindeki kanaat önderleri ve büyük üretim gerçekleştiren çiftçilerimizle de diyalog halindeyiz." ifadelerini kullandı.
Uzun vadede GAP kapsamında oluşturulacak sulama kanallarının önemine de dikkati çeken Karagüzel, suyun buharlaşmasının önüne geçilmesi, daha etkin sulama yapılarak enerji giderinin azaltılması ve üründe verimliliğin artırılması için "gece sulama yöntemi" konusunda da farkındalığı artırarak iklim değişikliği, verimli sulama, verimli ve dengeli enerji tüketimini hedeflediklerini ifade etti.
Karagüzel, tarımsal destekleme ödemelerinin ardından gündeme gelen kesinti iddialarına ilişkin de "Devletimizin çiftçilerimize yaptığı destek, deprem yardımları kapsamında gerçekleşen bir durumu kapsamıyor. Bu destek daha önce de aralıklı olarak yapılan desteklerin devamı niteliğinde. Dolayısıyla biz fatura ödemelerini yapan çiftçilerimizden kesinti yapmıyoruz." bilgisini paylaştı.
- Dicle Elektrik'ten bölgeye 10 yılda yaklaşık 20 milyar lira yatırım
Dicle Elektrik Dağıtım AŞ (Dicle Elektrik) Genel Müdürü Yaşar Arvas da şirketin Diyarbakır'daki genel müdürlük binasında düzenlenen basın toplantısında, Dicle Elektrik'in Türkiye'deki en çok yatırım yapan 3 elektrik dağıtım şirketi arasında yer aldığını söyledi.
Arvas, "2013'ten bu yana, büyük kısmı şebeke yenileme ve güçlendirmeye harcanan toplam 19,4 milyar lira yatırıma imza attık. Dağıtım şirketleri arasında en çok yatırım yapan ve en çok bakım harcaması yapan ilk 3 şirket arasındayız. Bu çalışmalarımızda usulsüz elektrik kullanımını azaltarak enerji israfını önlemeyi hedefliyoruz. Önümüzdeki 2 yıl içerisinde de 6,5 ila 8 milyar lira aralığındaki yatırımlarımıza devam edeceğiz." diye konuştu.
Özelleştirme kapsamında 2013'te devraldıkları şirketin bugün 6 ilde toplam 6 milyon nüfuslu bölgeye elektrik tedariki sağladığını belirten Arvas, "Türkiye'deki 21 dağıtım şirketi arasında enerji tüketimi açısından İstanbul'un ardından en çok enerji tüketen elektrik şirketi konumundayız." ifadesini kullandı.
Arvas, diğer bölge abonelerinden 2,5 kat fazla bir elektrik tüketiminin görüldüğünü kaydederek, "Biz enerji dağıtımımızı şehir ve ilçe merkezleri, kırsal alanlar ve tarımsal sulama alanları olmak üzere 3 alanda ele alıyoruz. Bu kırılımda il ve ilçe merkezlerinde kayıp kaçak oranı yüzde 30'un altında, kırsalda yüzde 75-80'in üzerinde, tarımsal sulama alanlarında ise yüzde 40'ın üzerinde seyrediyor. Türkiye'deki tarımsal sulama alanlarının yarısı bizim bölgemizde bulunuyor ve tüketimin önemli miktarı buraya gidiyor." bilgisini paylaştı.
- "Akıllı şebeke sistemiyle kayıp-kaçakları azalttık"
Türkiye genelinde kayıp-kaçak oranının yüzde 13'ün altında olduğunu belirten Arvas, 2013'te şirketi devraldıklarında yüzde 76 olan kayıp-kaçak oranını bugün yüzde 43'e kadar düşürdüklerini ifade etti.
Arvas, Türkiye genelindeki akıllı şebekelerin yaklaşık yarısına sahip olduklarını, bu şebekelerle elektrik dağıtım ağını uçtan uca takip ettiklerini ve arıza bilgilerini net bir şekilde tespit ettiklerini kaydetti.
Akıllı şebekeler ve akıllı trafolar kapsamında, bölgedeki yoğun elektrik tüketimine karşı 3K olarak ifade edilen "kesintisiz-kayıpsız-kaliteli" enerji bölgeleri de oluşturduklarını dile getiren Arvas, "Hem altyapıyı hem müşterinin sistemini değiştiriyor, abonelik işlemlerinin uzaktan yapılmasına imkan sağlayacak sistemleri entegre ediyoruz. 2,2 milyon abonemizin 1,1 milyonunda bunu gerçekleştirebildik. Bu yatırımımızla 213 alan, 6 bin 393 trafo, 1,1 milyon abonede kayıp-kaçak oranını yüzde 17,6'ya indirdik. Akıllı trafolarımızı her sene 100-200 bin aralığında çoğaltıyor ve 2,2 milyon abonemizi yakın gelecekte bu teknoloji ile buluşturmayı hedefliyoruz." diye konuştu.
Arvas, kayıp-kaçak ile bir başka mücadele yöntemi olarak elektrik sayaçlarını müstakil hanelerde ev dışına taşıdıklarını belirterek, "Bu durum sayaçları anlık olarak okuma yapabilmemize imkan sağladı. 20 milyarlık yatırım tutarımızın doğrudan kayıp-kaçak ile mücadeleye ayrılan payı 9 milyar lirayı buldu." dedi.
Akıllı şebeke dönüşümüyle toplam 11 bin 400 megavatsaat kayıp-kaçak elektrik tüketiminin önüne geçtiklerini kaydeden Arvas, "Böylece tüketimde tasarruf sağlamanın yanında ülkenin kaynaklarının etkin kullanılmasına ve ekonomiye doğrudan katkı sağladık. Ekonomiye toplam katkı 10 yılda 28 milyar lira olarak gerçekleşti." bilgisini paylaştı.
Bakım çalışmalarının da önemine değinen Arvas, "2013'ten bugüne geniş il ve ilçe merkezlerinde arıza sayımızı yüzde 62 azalttık. Tüm altyapımıza yönelik bakım oranımızı ise yüzde 400 artırdık. Kırsal alanda iklim şartlarına bağlı olarak bu arızalar daha sık olabiliyor. Dolayısıyla iyileştirme çalışmalarımız sürüyor." ifadelerini kullandı.
(AA)
Emra Can YILDIRIM