Türkiye Cumhuriyeti tarihinde inşasına başlanan ilk kilise olan ve Kahramanmaraş merkezli depremler nedeniyle açılışı ertelenen Yeşilköy'deki Mor Efrem Süryani Kadim Ortodoks Kilisesi, açılış için resmi programın belirlenmesini bekliyor.
Süryani cemaatinin talebi üzerine yer tahsis edilmesinin ardından 2019'da Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın da katıldığı törenle temeli atılan kilise açılış için hazır.
Yeşilköy'de Latin Katolik Mezarlığı'nın bulunduğu alanın boş bölümüne beş katlı olarak projelendirilen kilisenin bir katı, ayin bittikten sonra cemaatin toplanacağı, vaftiz, taziye ve düğün gibi törenler ile toplantı ve konferansların yapılacağı kültür salonuna ayrıldı. Giriş katında, ayinlerin yapılacağı bölümün bulunduğu kilisede, metropolitlik yaşam alanı, misafir odaları ve otopark yer alıyor.
Açılış tarihi Kahramanmaraş merkezli depremler nedeniyle ertelenen ve kentte yaşayan yaklaşık 17 bin Süryani'ye ait ikinci kilise olacak yapının tamamlanmış hali, AA ekibi tarafından görüntülendi.
İstanbul Süryani Kadim Vakfı Başkanı Sait Susin, Kahramanmaraş merkezli depremler ve bölgede yaşanan sel felaketinin sevinçlerini yarıda bıraktığını söyledi.
Kiliseyi, 19 Mart'ta Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın katılacağı bir törenle açmayı planladıklarını ancak yaşanan depremler nedeniyle açılışın ertelendiğini anlatan Susin, "Açılışa Cumhurbaşkanımız da teşrif edeceklerdi. Temelini de atmışlardı çünkü.Yaşadığımız deprem felaketi ortamında açılış yapmamız söz konusu değildi. Erteleme kararı aldık. Şu anda Cumhurbaşkanımızdan haber bekliyoruz. Onun uygun olacağı bir zamanda açılışı gerçekleştirmeye hedefliyoruz. Tabii hem seçim arifesi hem de yaşanan deprem felaketi nedeniyle çok yoğun bir program içindeler." diye konuştu.
- "Yeşilköy civarında öteden beri hep bir kilise yapma ihtiyacımız vardı"
Kilisenin Türkiye tarihinde sıfırdan inşa edilen ilk kilise olma özelliğini taşıdığını anımsatan Susin, "1950'lerden sonra İstanbul'a geldik. İstanbul'da 1844 yılında kurulan Tarlabaşı'ndaki kilise dışında mülkiyetimizde kilise yok. 7 ayrı kilisede ayin yapıyoruz. Bu kiliselerin hiçbiri bizim değil, kardeş cemaatlerin kiliseleri. Hepsine çok teşekkür ediyoruz ama hiçbir kiliseye sığmıyoruz. Bizim ritüellerimiz ile oradaki ritüeller, zaman dilimi uymuyor. Bunun için cemaatimizin yoğun yaşadığı Bakırköy Yeşilköy civarında öteden beri hep bir kilise yapma ihtiyacımız vardı." dedi.
- "Mezarların hepsini korumaya aldık"
Yaşadıkları durumu iletmelerinin ardından o dönem Başbakan olan Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın merhum İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Kadir Topbaş'a talimat verdiğini ve metruk mezarlık olarak geçen Yeşilköy'deki alanın kendilerine tahsis edildiğini söyleyen Susin, "Burası 2 bin 700 metrekare bir alan. Bin 100 metrekaresi boş, geri kalan kısmında mezarlar vardı. O mezarların hepsini korumaya aldık. Bütün mezarları tescil ettirdik ve alanın boş yerinde kilisemizi inşa ettik. Devletimizin bu konuda bize çok büyük desteği oldu." diye konuştu.
Türkiye'ye gelen Kadasetli Patrikleri ile birlikte deprem bölgesine gittiklerini anlatan Susin, Antakya'da bulunan kiliselerinin zarar görmediğini ancak Adıyaman'daki kiliseleri ile Antakya'da bulunan bir çok kilise ile tarihi yapının zarar gördüğünü söyledi.
- "Bir kompleks olarak inşa edildi"
Buruk da olsa artık kiliselerini açmak istediklerini belirten Susin, şöyle konuştu:
"Süryani kiliselerinin belirli özellikleri var. Kiliselerimizde çok fazla resim olmaz, heykel hiç olmaz. Kiliselerimizin en büyük özelliği taş oymacılığı ve üzerindeki yazılar. Mardin'de, Güneydoğu'da yapılan kiliselerin özellikleri bu. Süryani kiliselerin özelliği olan bir takım kavramları ortaya koyarak kilisemizi günümüzün teknolojilerini de kullanarak yaptık.
Kilise, İstanbul'daki cemaatin büyük oranda ihtiyacını karşılamış olacak. 700 kişi oturarak ayini izleyip, duasını yapabilecek. Kilisemizin olmazsa olmazı kültür salonlarının olması. İbadetten, ayinden sonra cemaatin bir araya geldiği, cenazelerde taziye yemeklerinin verildiği gibi bir takım etkinliklerde kullandığımız kültür salonlarımız var. Bu kilisede otoparkımız da var. Kilisenin üstünde de Metropolit rezidansı olacak. Sekretaryamız, yönetim kurulu odaları olacak."
Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın gösterdiği irade ve destek ile kiliselerini yapabildiklerini ve kendisine müteşekkir olduğunu belirten Susin, "Cemaatimiz çok heyecanlı. Her gören ne zaman açılacak diye soruyor. Yakın bir zamanda Cumhurbaşkanımız ve Kadasetli Patrik'imizin de teşrifiyle açılışı olacak. Kutsama yapılacak ve ibadete geçmiş olacak kilisemiz." ifadelerini kullandı.
(AA)
Emra Can YILDIRIM