Girişimci Merve Özkorkmaz, atık yağları arap sabununa dönüştürüp doğada yüzde yüz çözünebilir bir ürün haline getirirken, ambalaj kirliliğinin de önüne geçiyor.
Türkiye'de yılda yaklaşık 1,5 milyon ton bitkisel yağ tüketilirken bunun yaklaşık 350 bin tonu atık yağa dönüşüyor. Bitkisel atık yağların ancak yüzde 5’i geri dönüşüm amacıyla toplanırken kalan yüzde 95’lik kısım kontrolsüz şekilde çevreye bırakılıyor. Atık yağların geri veya ileri dönüşümü çevreyi korumak açısından büyük önem taşıyor.
Sakarya'nın Sapanca ilçesine bağlı Kırkpınar'da yaşayan Merve Özkorkmaz, mahalle sakinlerinden ve restoranlardan topladığı atık kızartma yağlarını "çevreci arap sabunu" olarak adlandırdığı temizlik maddesine dönüştürüyor.
AA muhabirine konuşan Özkorkmaz, 4 yıl önce evinde başladığı doğal içerikli kozmetik ve temizlik ürünü yapımına, daha sonra kurduğu imalathanesinde devam ettiğini söyledi.
Arap sabunu yapma hikayesine ilişkin Özkorkmaz, şunları anlattı:
"İlk olarak hiç kullanılmamış kıymetli zeytin yağlarıyla arap sabunu yapmaya başladım. Sonra bunun atık yağları dönüştürmenin bir yolu olabileceğini düşündüm. Bazı özel firmaların atık yağları toplayarak birtakım kimyasallarla jeneratör yakıtına dönüştürdüklerini öğrendim. Sonuç olarak bu, yine fosil yakıtlar gibi motorlu araçları çalıştırıyor ve yanarak havaya karıştığı için karbon ayak izi yüksek bir şekilde tüketilmiş oluyor. Nasıl ki plastik atıklar dönüştürülemediğinde yakılıyorsa ve zehirli gazlar ortaya çıkıyorsa aynı şekilde yağlar da hem lavabodan sulara karıştığında hem de bir motoru çalıştırmak için yakıldığında havaya zehirli gazlar salıyor. Aslında evet bu bir geri dönüşüm oluyor çünkü bir atık başka bir şeyin çalışmasına yardımcı oluyor ancak arap sabunu gibi bir ürüne dönüştürerek bunu daha çevreci hale getirmek mümkün."
- "Her yağ çeşidi arap sabununa dönüşebilir"
Doğru formülle yapıldığında atık yağların köpüren, suda yüzde yüz çözünen ve kirleri söküp atabilen bir sabuna dönüştüğünü belirten Özkorkmaz, her yağ çeşidinin farklı formülasyonlarla arap sabununa dönüşebildiğini dile getirdi.
Topladığı atık kızartma yağlarının içinde tam olarak ne olduğunu bilmediği için yaptığı yüzlerce deneme sonrası ortalama bir formül çıkardığını ve böylece çok çeşitli yağlarla da kolay bir şekilde arap sabunu yapmayı başardığını vurgulayan Özkorkmaz, "Arap sabununu mutfağımızdan çıkan atık yağlarımızla yaparsak hem evimize giren deterjanların tekrar kullanılamayan plastik ambalajlarından hem de bu deterjanları soluduğumuzda ya da bu deterjanlar atık sulara karıştığında bize ve canlılara verdiği zarardan kurtulmuş oluruz." diye konuştu.
Özkorkmaz, ürettiği temizlik maddesini neden "çevreci arap sabunu" olarak adlandırdığıyla ilgili de şunları söyledi:
"Hem ambalaj atığı yok hem de doğada yüzde yüz çözünebiliyor. İçinde sentetik kokular ve koruyucular barındırmayan, soluduğumuzda ve üstümüzdeki kıyafetleri ya da yediğimiz içtiğimiz kapları yıkadığımızda bize zarar vermeyen, tamamen durulanabilen bir madde olduğu için bu ürünün adını çevreci arap sabunu koydum."
- "Evin her alanında temizlik için kullanılabilir"
Çevreci arap sabununun evde de "su, PH değeri çok yüksek bir tuz olan potasyum hidroksit veya bir diğer bilinen adıyla kostik ve atık yağ kullanarak" yapılabileceğini anlatan Özkorkmaz, üretimin açık havada yapılması, mutlaka eldiven, koruyucu gözlük ve maske kullanılması gerektiğinin altını çizdi.
Arap sabununun evin her alanında temizlik için kullanılabileceğini kaydeden Özkorkmaz, "Çevreci arap sabununu suda çözerek yerleri silebiliriz. Aynı şekilde camları silebiliriz. Bulaşık makinesinde, çamaşır makinesinde kullanabiliriz. Elde çamaşır, bulaşık yıkarken kullanabiliriz." diyerek sözlerini tamamladı.
(AA)
Emra Can YILDIRIM