Bozdağ, Bozdağ, 13. Büyükelçiler Konferansı'nda yaptığı konuşmada, Türkiye'nin hukuk, hukukun üstünlüğü ve adalet konularında büyük mesafe kat ettiğini belirtti. Önemli hukuk ve demokratik reformların uygulamaya alındığını aktaran Bakan Bozdağ, son 20 yıl içerisinde atılan adımlarla Türkiye'nin, hukuk devleti, demokratik devlet, insan haklarına saygılı devlet vasfının güçlendirildiğini ifade etti. Bakan Bozdağ, "Son 20 yıl içerisinde hukuk devletiyle bağdaşmayan pek çok hukuk ayıbını anayasamızdan, hukukumuzdan temizledik. Hak aramanın, yargılamanın önünde anayasal pek çok engel vardı, bunları bir bir ortadan kaldırdık." diye konuştu.
Anayasa'da bugüne kadar yapılan değişiklikleri anlatan Bakan Bozdağ, darbe yapanların yargılanmasının önündeki engelin kaldırıldığını söyledi.
- "Hak arama yollarını çoğaltan adımlar attık"
Cumhurbaşkanının resen imzaladığı emirler ve kararlar aleyhine yargı yoluna başvurulmasını yasaklayan hükmün de kaldırıldığına işaret eden Bozdağ, "Cumhurbaşkanının tek başına yaptığı işlemlerin hiçbiri aleyhine de yargı yoluna başvurulamıyordu. Şimdi cumhurbaşkanının tek başına yaptığı işlemlerin tamamına yargı yolunu açan anayasa değişikliğini yaptık. Hukuk devleti böyle güçlendirilir, demokratik devlet böyle güçlendirilir, yargı dışında olan mekanizmaları yok ettiğinizde, her şeyi milletin ve yargının denetimine açtığınızda güçlenir. Biz de bunu yaptık." ifadelerini kullandı.
Hak arama yollarını çoğaltan adımlar attıklarını söyleyen Bozdağ, kişisel verilerin korunmasını talep etme hakkının ilk defa anayasal bir hak olarak düzenlediğini, Kişisel Verileri Koruma Kurumu'nun kurulduğunu hatırlattı.
Bilgi edinmenin de bir hak olarak düzenlendiğini aktaran Bakan Bozdağ, atılan adımlarla devleti, yürütmeyi, yasamayı milletin denetimine açtıklarını vurguladı.
Kadınlar, engelliler, yaşlılar, şehit aileleri ve gazilerle ilgili çıkarılacak kanunların, alınacak tedbirlerin, eşitlik ilkesine aykırı değerlendirilemeyeceğinin anayasaya konulduğuna dikkati çeken Bozdağ, bunun da büyük bir reform olduğunu belirtti. Bakan Bozdağ, çocuk haklarının da iktidarları döneminde ilk defa Anayasa'da yer aldığını söyledi.
- "Hukuk da tek olur, yargı da tek olur"
Adalet Bakanı Bekir Bozdağ, şöyle devam etti:
"Usulüne göre yürürlüğe konulmuş insan haklarına ilişkin Türkiye'nin taraf olduğu sözleşme hükümleriyle iç hukukun çatışması halinde uluslararası sözleşme hükümlerine üstünlük tanıyan bir büyük reformu anayasamıza koyduk. Belki bugüne kadar yaptığımız reformların içerisinde bir numara hangisi derseniz bunu bir numaraya koymak gerekir. Çünkü Türkiye, hukuka ve hukuk devletine, insan haklarına öyle inanmış bir ülke ki altına imza attığı her sözleşmeyi iç hukukunun bir parçası haline getirmekten, iç hukukuyla çatıştığında uygulamayı, ona öncelik vermeyi anayasal hüküm olarak düzenlemekten çekinmemiş bir ülkedir. Dünyanın pek çok ülkesinde böyle bir düzenleme yok ama öte yandan konuşuyorlar, 'Türkiye insan hakları konusunda şöyle, insan hakları konusunda böyle.'"
Bireysel başvuru hakkının getirilmesiyle Anayasa Mahkemesinin bir insan hakları mahkemesi gibi görev yaptığını dile getiren Bakan Bozdağ, bunun da büyük bir adım olduğunu belirtti. Bozdağ, şöyle konuştu:
"Türkiye'de 2017 yılına kadar çift yargı var. Bir yandan askeri yargı, yüksek yargısı Askeri Yargıtay, Askeri Yüksek İdare Mahkemesi, öte yandan adli yargı, Danıştay ve Yargıtay vardır. İki hukuk vardı, askeri idare hukuku, bir de sivil idare hukuku. İki ceza yasamız vardı, bir askeri ceza kanunu, bir Türk Ceza Kanunu. Bir ülke, vatanı tekse, millet tekse, bayrak tekse, devlet tekse orada hukuk da tek olur, yargı da tek olur. Eğer bir ülkede yargıda birlik yoksa ülkenin insanlarından bir kısmı yaptıkları görevler nedeniyle farklı bir hukuka, çok az istisnalar dünyada olduğu gibi olabilir ama geneli farklı bir hukuka tabi tutuluyor, farklı usul uygulanıyorsa o ülkenin hukuk devleti vasfını siz tam olarak kimseye anlatamazsınız ve biz ne yaptık yaptığımız büyük reformla, askeri yargıyı kaldırdık. Askeri Yargıtay'ı, Askeri Yüksek İdare Mahkemesi'ni kaldırdık. Yargıda birliği sağladık. Artık Türkiye'de tek yargı vardır."
Devlet Güvenlik Mahkemelerinin kaldırıldığını anımsatan Bakan Bozdağ, "Yargının içinde hem asker var hem sivil var. Yani bir devlet düşünün, sivil yargıçlarına güvenmiyor yanına asker koyuyor. Ya da asker yargıcına güvenmiyor yanına sivil koyuyor. Yargı, her yerde sivil ama Devlet Güvenlik Mahkemesi olduğunda karma bir yapı. Kaldırdık, şimdi Devlet Güvenlik Mahkemesi yok. Dün Türkiye, Devlet Güvenlik Mahkemesini tartışamazdı. Biz kaldırdık." diye konuştu.
Adalet Bakanı Bekir Bozdağ, hukuk devleti vasfının güçlendirildiğini, anayasanın eşitlik ilkesine aykırı uygulamaları kaldırdıklarını anlattı.
Hakimler ve Savcılar Kurulunun (HSK) yapısına ve kurula üye seçimine yönelik yapılan düzenlemeleri de hatırlatan Bozdağ, son HSK üye seçiminde TBMM'nin uzlaşmayla kurula üye seçtiğini kaydetti.
(AA)
Emra Can YILDIRIM