Türk Toraks Derneği, ABD Gıda ve İlaç Dairesinin (FDA) "varyant aşı" olarak da tanımlanan, Kovid-19'un Omicron varyantına karşı etkisi güçlendirilmiş bivalan (ikili) mRNA aşılarına acil kullanım onayı verdiğini belirterek, bu aşıların hatırlatıcı doz olarak uygulanması gerektiğini ifade etti.
Dernekten yapılan yazılı açıklamada, Kovid-19 aşılarıyla ilgili yakın dönemde yeni bir gelişme yaşandığı, FDA'nın 31 Ağustos'ta, etkisi güçlendirilmiş bivalan mRNA aşılarına acil kullanım onayı verdiğini duyurduğunu bildirildi.
Açıklamada, Dernek Başkanı Prof. Dr. Oya İtil ve Solunum Sistemi Enfeksiyonları Çalışma Grubu Başkanı Prof. Dr. Füsun Öner Eyüboğlu'nun bivalan mRNA aşılarına ilişkin merak edilen soruları yanıtladığı da kaydedildi.
Buna göre, şu an yeni Kovid-19 vakalarına çoğunlukla Omicron varyantının BA.4 ve BA.5 alt tipleri neden oluyor, sonbahar ve kış aylarında bu etkinin süreceği tahmin ediliyor.
Aralık 2020'den itibaren uygulanan Kovid-19 aşıları SARS-CoV-2'nin orijinal suşundan oluşan tek bir bileşeni içerdiği için BA.4 ve BA.5 varyantlarına karşı etkinlikleri yetersiz kalıyor.
- Bivalan Kovid-19 aşıları hangi özelliklere sahip?
Kovid-19'a karşı bugüne kadar etkin olan varyantlarla birlikte BA.4 ve BA.5 varyantlarını da kapsayacak şekilde yeni bir mRNA bileşeni eklenerek etkinliği genişletilmiş aşılara "bivalan aşı" deniyor.
Bu aşıların şu anda dolaşımda olan Omicron'a karşı orijinal aşıdan daha fazla koruma sağlayacağı öngörülüyor.
- Uygulamaya girdi mi, güvenli mi?
ABD'de kasıma kadar yeni bir varyant çıkabileceği endişesiyle mevcut veriler ışığında, bivalan aşıların acil kullanımına onay verildi. Bu ülkede, sonbahara girerken, dolaşımdaki varyantlara karşı daha iyi koruma sağlaması için uygun bireylerin bu aşıyı olması öneriliyor.
Bivalan aşıların deneysel havyan çalışmalarının sonuçları biliniyor, insanlardaki etkinlik, güvenilirlik ve koruyuculuk çalışmaları ise devam ediyor. mRNA teknolojisiyle geliştirilen bu aşılarda, ortaya çıkabilecek yeni varyantlara karşı güncellemelerin kolaylıkla yapılabileceğine işaret ediliyor.
- Bivalan Kovid-19 aşılarının yan etkileri daha mı ağır?
Bivalan aşılarla oluşabilecek yan etkilerin, yaygın kullanılan önceki mRNA aşılarıyla benzer olacağı öngörülüyor.
- Ne zaman ve kimlere yapılabilir?
FDA, 2 doz ardışık mRNA aşısını tamamlamış veya hatırlatma doz aşısının üzerinden en az 2 ay geçmiş kişilere bivalan aşısını yaptırmasını öneriyor.
Bivalan Moderna Kovid-19 aşısı 18 yaş ve üstü bireylerde; Pfizer-BioNTech Kovid-19 aşısı ise 12 yaş ve üstü bireylerde tek doz olarak kullanılmak üzere uygulama izni aldı.
- "Bivalan Kovid-19 aşıları ülkemizde de kullanıma girmeli"
Açıklamada, ayrıca şu değerlendirmelerde bulunuldu:
"Bu bilgiler ışığında, başta riskli gruplar olmak üzere toplumda birincil aşılamanın hızla tamamlanması ve güçlendirilmiş bivalan Kovid-19 aşılarıyla hatırlatma dozlarının uygulanması önerilmektedir.
Türk Toraks Derneği olarak, Kovid-19 hastalık yükünü azaltabilmek amacıyla güçlendirilmiş bivalan Kovid-19 aşılarının ülkemizde kullanıma girmesinin ve topluma uygulanmasının yararlı olacağını öngörmekteyiz."
(AA)