Türk Devletleri Teşkilatı (TDT) Aksakallar Konseyi Başkanı Binali Yıldırım, TDT devletleri arasında karşılıklı savunma altyapısını güçlendirecek adımların atılması gerektiğini belirterek "Güvenliği, refahı, huzuru sağlamak için daha çok birlikte çalışma ihtiyacı olduğunu da görmekteyiz." dedi.
Yıldırım, Dolmabahçe Cumhurbaşkanlığı Çalışma Ofisi'nde gerçekleştirilen TDT Dışişleri Bakanları Konseyi Olağanüstü Toplantısı’nın açılışında yaptığı konuşmada, Türkmenistan Cumhurbaşkanı Serdar Berdimuhamedov'un dahil olmasıyla Aksakallar Konseyinin daha da güçlendiğini söyledi.
Macaristan'ın da yakın zamanda Konseye katılmasını beklediklerini belirten Yıldırım, şunları söyledi:
"Aksakallar Konseyi olarak Türk Devletleri çatısı altında yürütülmekte olan projelere somut katkılar sağlamayı hedefledik ve bunun gerçekleştirilmesi için gayret ediyoruz. Bu amaca yönelik olarak İstanbul'da ve Bişkek'te iki konsey toplantısı gerçekleştirdik. Böylece siyasi, ekonomik, kültürel, eğitim, ulaştırma, turizm gibi alanlarda iş birliği çalışmalarına ilişkin görüşlerimizi ortaya koyduk. Tavsiye kararları aldık. Bunu genel sekreterliğimizle paylaşmak suretiyle önümüzdeki zirvede değerlendirilmesini istedik."
Yıldırım, Aksakallar Konseyi Başkanı olarak tayin edildiğinden beri tüm üye devletleri ziyaret ettiğini, devlet başkanları ve bakanlarla görüşmeler gerçekleştirdiğini, Aksakallar Konseyinin hedeflerini, beklentilerini enine boyuna değerlendirme fırsatı bulduğunu kaydetti.
- "Orta Koridor hayati öneme sahip"
Türk Devletleri Teşkilatı üye ülke ilişkilerinin geliştirilmesi ve güçlendirilmesi için ulaşım ve iletişim altyapı entegrasyonunun son derece önemli olduğuna işaret eden Yıldırım, şunları aktardı:
"Özellikle Orta Koridor'a dikkatinizi çekmek istiyorum. Orta Koridor asırlar boyunca Uzak Doğu'yla Avrupa arasındaki kültür, ticaret ve her türlü faaliyetin gelişmesi konusunda yoğun kullanılmış bir koridor olup gerek kuzey gerek güney koridorlara göre hem zaman olarak, hem maliyet olarak tartışmasız, avantajlı bir koridordur. Son zamanlarda Rusya, Ukrayna arasındaki savaşın da bize gösterdiği gibi bu koridor en güvenli ulaşım konumunu sürdürmektedir. Azerbaycan ile Nahçıvan arasındaki Zengezur Koridoru'yla, bu koridor daha da güçlü hale gelecek ve kesintisiz hizmet verme imkanı bulmuş olacaktır. Bilhassa uygulanan ambargolar gerek İran'da gerek Rusya'da yaşanan enerji ve petrol krizleri de dikkate alındığında koridorun ne kadar bölgemiz ve ülkelerimiz için hayati öneme sahip olduğu bir kez daha anlaşılmaktadır."
Yıldırım, TDT'nin Azerbaycan-Zengezur Koridoru üzerinde olması nedeniyle Doğu-Batı enerji ve ulaşım ticaretinin omurgasını teşkil ettiğini dolayısıyla bu koridordaki tüm faaliyetlerin hızlandırılması, gümrük kolaylıklarının sağlanması, hatta taşımacılığın serbestleştirilmesinin çok önemli olduğunu söyledi.
TDT'nin yaklaşık 700 milyar dolarlık dış ticareti hacmi olduğunun altını çizen Yıldırım, bunun sadece 20 milyar dolarının kendi aralarında olduğunu, bunun da durumun geliştirilmeye ne kadar muhtaç olduğunu ortaya koyduğunu dile getirdi.
- "Üye ülkeler arasında yatırım ve hizmetler konusunda bir sınırlama yok"
TDT'nin İstanbul Zirvesi'nde 2040 Vizyon Belgesi'ni kabul ettiğini kaydeden Yıldırım, bunun operasyonel 4 yıllık planlarının uygulamaya girdiğini söyledi.
Yıldırım, bu konuda kısa vadeli yapılacak işlerin belirlendiğini ve TDT Genel Sekreteri Baghdad Amreyev ve ekibinin çok yoğun bir çalışma ortaya koyduğunu dile getirdi.
E-ticaret, yatırım ve hizmetler gibi birkaç önemli adım atıldığını vurgulayan Yıldırım, Serbest Ticaret Anlaşması (STA) imzalanması yönünde istişarelerin de başladığını ifade etti.
Yıldırım, "Avrupa Birliği'ne (AB) aday ülke veya başka birliklerde üye olmadan kaynaklanan bazı kısıtlamalar olmasına rağmen, üye ülkeler arasında yatırım ve hizmetler konusunda bir sınırlama yok. Bunları rahatlıkla serbestleştiren anlaşmaları yapmamız mümkündür." değerlendirmesini yaptı.
Ticareti kolaylaştırma stratejisinin de Semerkant'ta yapılacak TDT Zirvesi'nde devlet başkanlarının onayına sunulacağını aktaran Yıldırım, bunun memnuniyet verici olduğunu söyledi.
- "Türk Yatırım Fonu", Semerkant Zirvesi'nde onaylanacak
Yıldırım, "Türk Yatırım Fonu başlı başına önemli bir hadise. Bu da Semerkant zirvesinde onaylanmış olacak. Bu fonu kurmuş olmakla birlikte ülkeler arasındaki kalkınma açığının kapatılmasına yönelik finansal kaynaklara erişim sağlanmış olacaktır. Büyük bir heyecanla oluşumunun tamamlanmasını bekliyoruz." diye konuştu.
Öte yandan Yıldırım, basitleştirilmiş gümrük koridoru kurulmasına yönelik protokolün de bir süre önce Bişkek'te tamamlandığını söyledi.
- "Karşılıklı savunma altyapısını güçlendirecek adımları da atmalıyız"
Savunma altyapısının güçlendirilmesinin önemine de dikkati çeken Yıldırım, "Gelişen şartlar altında bölgede yaşanan olayları değerlendirdiğimizde teşkilatın iştigal konuları bununla sınırlı olmamalı. Karşılıklı savunma altyapısını güçlendirecek adımları da atmalıyız. Güvenliği, refahı, huzuru sağlamak için daha çok birlikte çalışma ihtiyacı olduğunu da görmekteyiz." değerlendirmesinde bulundu.
- Ortak alfabe: "Bu konuyu çok önemsiyoruz"
Yıldırım, 'ortak alfabe' üzerinde mutabakat sağlanması için başlattıkları inisiyatifi hatırlatarak bu girişimin ilk toplantısını 26 Eylül'de Türk Dil Kurumunun ev sahipliğinde Bursa'da yaptıklarını, ikinci toplantının Bişkek'te düzenleneceğini söyledi.
Bu konuya çok önem verdiklerinin altını çizen Yıldırım, "Herkesin de bu konuda heyecan duyduğunu gördük. Biz başka bir dil Rusça, İngilizce olmadan birbirimizle iletişim sağladığımız an teşkilatın özelliği daha da ortaya çıkmış olacak. Gelecek nesillere bunun önemli bir görev olduğunu aktarmak istiyorum." dedi.
Yıldırım, ortak tarih araştırmaları yapılması için Türk Akademisiyle beraber bir çalışma başlattıklarını da hatırlatarak bu çalışmaların sürdüğünü söyledi.
- "Teşkilatın gücü mali gücüyle doğru orantılı"
TDT'nin bütçesinin artırılması gerektiğine işaret eden Yıldırım, şöyle devam etti:
"Teşkilatın gücü mali gücüyle doğru orantılıdır. Teşkilatımızın bütçesi şu an itibarıyla çok mütevazıdır. Dolayısıyla değerli dışişleri bakanlarımızdan teşkilatımız eğer kendinden daha çok söz ettirecekse gerek bölgesel gerek dünyada birçok konuda daha etkin hale gelecekse mutlaka bütçesinin gözden geçirilmesi ve artırılması gerekir. Bugün 4 milyonluk bütçeyle bunları yapmak mümkün değildir. İslam İşbirliği Teşkilatının bütçesi 150 milyon dolara yakındır. Dolayısıyla bunu da takdirlerinize sunuyorum ve bu hususun değerlendirilmesini arzu ediyoruz."
Yıldırımın konuşmasının ardından Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu da, yaptıkları çalışmalar hakkında Yıldırım'ın kendilerini bilgilendirdiğini, görüş ve tavsiyelerini aldıklarını söyledi.
Çavuşoğlu, "Aksakallar Konseyinin kurulmasının da amacı buydu. Aksakallarımızın bundan sonra da teşkilatımızın görüş ve vizyonunu almaktan büyük bir memnuniyet duyacağız ve önerilerinizi de not ettik." dedi.
(AA)