Avrupa Birliği (AB) kurumları, üçüncü ülkelerden alınan demir, çelik, çimento, alüminyum, gübre, hidrojen ve elektrik gibi ürünlere sınırda karbon vergisi uygulanması konusunda anlaşma sağladı.
AB Konseyi, üye ülkeler ile Avrupa Parlamentosu (AP) müzakerecileri arasında Sınırda Karbon Düzenleme Mekanizması (CBAM) konusunda yapılan görüşmelerde koşullu uzlaşı sağlandığını açıkladı.
Buna göre, AB Emisyon Ticaret Sistemi (ETS) kapsamında AB ürünleri için ödenen karbon fiyatı ile ithal mallar için ödenen karbon fiyatını eşitlemek üzere bir mekanizma kurulacak.
Bu mekanizmayla, AB'ye ithalat yapan şirketlere, üretim yaptıkları ülkede ödenen karbon fiyatı ile AB'deki karbon fiyatı arasındaki farkı ödemek için CBAM sertifikaları satın alma zorunluluğu getirilecek.
Yeni uygulama, AB üyesi olmayan ülkeleri iklim hedeflerini yükseltmelerini teşvik edecek.
Sadece, AB ile aynı iklim hedefine sahip ülkeler, CBAM sertifikaları almadan AB'ye ihracat yapabilecek.
Yeni kurallar, üretimin AB'den daha yumuşak iklim ve çevre politikalarına sahip ülkelere kaymasını engelleyecek.
Bu konudaki ilk yasa olacak CBAM, Dünya Ticaret Örgütü (WTO) kurallarına tam uyumlu olacak şekilde tasarlanacak.
CBAM, 1 Ekim 2023'ten itibaren geçerli olacak.
Bu çerçevede, ithalatçının yükümlülüklerini raporlamasını içeren sınırlı bir geçiş dönemi uygulanacak. Geçiş sürecinin bitiş tarihi gelecek müzakerelerde netleştirilecek.
CBAM, demir, çelik, çimento, alüminyum, gübre, elektrik ve hidrojenle birlikte, vida ve cıvata gibi benzer demir veya çelik ürünlerini kapsayacak.
AB'nin emisyon ticareti sistemi kapsamında sera gazı salımına yönelik ücretsiz limit alan bu sektörlerdeki şirketlerin izinleri de aşamalı biçiminde kaldırılacak.
CBAM düzenlemesi, ilgili diğer konular çözüme kavuşturulduktan sonra resmi olarak kabul edilecek.
Düzenlemenin yürürlüğe girmesi için AB ülkeleri ve AP tarafından resmen onaylanması gerekiyor.
AB, Sınırda Karbon Düzenleme Mekanizması ile karbon fiyatlandırma sistemine sahip olmayan ülkelerden gerçekleştirilen yüksek karbon ayak izine sahip malların ithalatını izlemeyi ve azaltmayı amaçlıyor.
(AA)